En son ne zaman kendimizden başka bir şeye odaklanabildik layığınca? Sınırsız, hesapsız, analizsiz ve çıkarsız. Sebepsiz en çok da.

En son ne zaman biri için bir şey yaptınız? Karşılığını beklemeden ama. Kaz gelip gelmeyeceğini hesaplamadan verdiğiniz bir tavuk oldu mu? Yoksa siz, hayattaki en büyük şanssızlığı, Dimyat'a pirince giderken evdeki bulgurdan olanlardan mısınız? Atalarımıza minnettar hissediyorum bazen. Maddeye dair kaygılarımızı ne de güzel anlatmışlar ve bence bir parça da alay etmişler bizle. Kaybettiklerimizi yanlış yerde aramamızla, kazançlarımızı yalnızca ölçülebilir olanlardan saymamızla apaçık eğlenmişler. Belki biraz da hayalkırıklığıyla. Biraz da öngörü ha? Evet bence öyle biraz da. Bizim insana değil, hisse değil, paylaşmaya değil, maddeye ve hesaplarımıza tapacağımızı görmüşler. Hatır için yapacaklarımız belli ki az gelmiş gözlerine. Haklı çıktılar, bağışlasınlar.

Nedensiz yere hediye aldınız mı siz hiç sevdiğiniz birine? Sevgililer Günü değilken mesela, Anneler Günü ya da doğum günü değilken. Sizden hiç beklemediği bir anda. Gözündeki ışıltıyı, yüzüne aniden yerleşip yavaşça yayılan gülümsemeyi izlediniz mi? Bir insanın eksiğini tamamlamakla olanını fazla etmek arasındaki farka takılmadan, yalnızca ona layık gördüğünüz onun olsun diye. Bunu yapıp mutlu sonlu bir film gibi izlediniz mi hareketlerini? İzleseydiniz belki birkaç yıl daha eklenirdi ömrünüze.

En büyük deneyimlerinde yanında olmayı seçtiniz mi birinin? Ne zaman yanınızdaydı hesaplamadan ya da geçmiş yaşamınızdaki yalnız anlarınızı birer anıt gibi karşınıza koymadan. Yalnızca istediğiniz için. Yalnızca bölüşmek istediğiniz, anılarında yer etmek, yanında olduğunuzu bilerek heyecanını, üzüntüsünü, sevincini, güven duygusuna serilip karşılasın diye. Eğer yaparsanız göreceksiniz ki vazife bilip yaptıklarınızdan kıymetli gelir kalbin ayaklarıyla elleriyle yaptıklarınız, hem ona hem size.

Bakmayın siz kişisel öğretilerin hep sizi odak aldığına. Yalnız değilsiniz siz, kalbi yetmediği için dalağı, midesiyle seven, eli yanında başka eli, omzu başka omzu arayan, sevmekten beslenen insanlarsınız, insanlarız, birimiz de hepimiz gibi. Sevdikleriniz taşıyor gönlünüzü hatırlara, meydan okuduğunuz yıllar yine onunla. Ve yalnızca sevilmekle mutlu olmaz insan, bir de sevmek var, kendi kabına bile sığmayan.

Sevin, adım atın, fedakarlık yapın, karşılık beklemeden doldurun küpünüzü onun sevgisiyle. Servet, içinden geleni yapanlardadır en çok, küçük hesaplardan sıyrılabilen, büyük hatırlar yaşayabilenlerdedir.

En son ne zaman kendinizi bölüştünüz biriyle, bütün bu kişisel öğretilerin dayattığı 'ben'e biraz mola verip? Hatırlayamadığınız kadar uzak bir geçmişte ise; bilin ki henüz atmadınız ağırlıklarınızı ve henüz tamamlamadınız hayatta yaşayabileceğiniz en güzel deneyimleri.
Bırakın gazeteyi kenara, durduk yere 'seviyorum', 'özledim', 'değerlisin' 'nasılsın' deyin sevdiğiniz birini arayıp. Bir de benden selam söyleyin.

İzdivaç programları bir yandan izlenme rekorları kırarken-evet hala- bir yandan da ‘kalitesiz ve saçma’ olmakla itham ediliyor.
Ahlaki açıdan sorgulanan programlar ve katılımcıları, televizyonda eş aradıkları için ayıplanıyor ve yadırganıyorlar.
Konuk olarak katıldığım bir iki yayın sonrası bana da ‘orada ne işim olduğu’ sorulmuştu. Bilgilendirme açısından verimli bulmadığım için katılmayı sürdürmedim ama bu demek değil ki bu programların karşısındayım. Başka bir gözüm var benim.

Ben tüm ülke gerçeklerinin yanındayım.
Destek vermek için birey seçmek adetim değil, yadırgamak eğitimli eğitimsiz herkesin yapabileceği şeyken destek vermek, kötü yanlarıyla birlikte iyi yanlarını görmek, uzman gözüyle incelemek, anlamaya çalışmal yalnızca işin ehillerinin yapabileceği şey.

Ben işin ehliyim, eğitimini aldım, uzmanlığım insanları seçimlerinden dolayı yargılamak üzerine değil, seçimlerini anlamak ve sonuçlarına hazırlamak, gerektiğinde seçimlerinin sonuçlarıyla baş etmelerini sağlamak üstüne.
Benim işim, insanları sınıflara ayırmadan yanlarında durmak; yok saymayı bilmem ben, bir köşeye atmayı bilmem.
Bir insanın neden o şartlar altında evlenmek istediği ve bunu yapılabilecek en sağlıklı biçimde başarması maalesef pek çok şeyden önemli.
Çünkü orada söz konusu olan da hayat.
Biri kendi kendine mahvetmeye çalışsa da hayat, birileri tarafından mahvedilmeye çalışılsa da. Mükemmelliğe yürüse de hayat, hayat!

Gelelim meselelerden ilkine“eşlerini izdivaç programlarında genç ve güzel kadınlar arasından seçmeye çalışan görece yaşlı erkeklerin derdi ne?”
Tabiri caizse ‘azdı mı bunlar!’ diyor soru.

İlerleyen yaşla birlikte cinsel istekte, kadınlarda özellikle menopoz sonrasında dramatik biçimde azalma gözlenirken, erkeklerde şaşırtan bir artış gözlemleyebiliyoruz.

Kadını, sürekli dürtmek ikna etmek zorunda kalan partnerin işi elbette, erkeğini durdurmak zorunda kalan ve sürekli saldırı altındaki kadından çok daha kolay.

Genç kadından eş aramanın sebebi üremeye devam etmek, güzel kadınla sevişmek, tazecik gelin alıvermek olabiliyor elbette.
Bununla birlikte isteği yalnızca bir can yoldaşı bulup ikinci baharını yaşamak isteyen amcalara da buradan selamlar ve sevgiler yollayalım isterim.

Yaşlı erkeklerde cinsel istek artışı, kaliteli bir cinsel yaşam ve eskisi gibi kolay ve uzun süren bir sertleşme ve kusursuz bir birleşmeyi işaret etmiyor tabi.

Genelde zor gerçekleşen bir sertleşme oluyor ve bu kısa sürüyor. Kısa süren sertleşme partneri uyarmaya yetebiliyor, birleşme yaşanması da mümkün. Ancak bunun her iki tarafı da ne kadar memnun ettiği bol soru işareti barındırıyor.

Şener Şen’in efsane filmi Züğürt Ağa’da ‘ben karı istirem’ diye tutturan dedenin sorunu tam olarak bu yazımızın konusu.
Bize en çok gelen sorunlardan biri de ‘genç kadın almak’ için her yolu deneyen anne babalarından şikayet eden insanların bıkmışlığı ve çaresizliği.
Çocuklarının arkadaşlarına dahi sarkmakla ve televizyonda manken görünce ağzının suyu akmakla suçlanan yaşlı başlı dedeler, sanırım toplum olarak bizi biraz korkutuyor ve utandırıyor.
Hayır.
Hormonlarımızdan dolayı suçlanmamız adil değil.
Kontrol altında tutarak zaman verin, gerekirse aşırılık halinde uzman yardımı alın ama aman ha itham etmeyin ve itmeyin.

Gelelim adeta benden meşhur olan genç kızlar ve erkeklere, onlar da diğer mesele.Kızcağız eli yüzü düzgün, yaşı 19. Üstüne basa basa 'hiç evlenmedi' diyorlar. Yahu 19 bu 19. Hiç evlenmesin zaten. 'Evlenmedi' bile yetmiyor, sanki birazı varmış gibi evlenmenin, 'hiç' diyorlar, hiç!

Gencecik bir çocuk çıkıyor sonra. Biliyorsunuz, sosyal ortamında güzelce bir kızla fllört edip evliliğe yürüyebilir. Ama o tv programında seçeneklerini değerlendirmek, biraz kapışılmak, sokakta tanınmak, bir otelde ya da villada alengirli, dedikodulu, ihtiraslı ve rahat günler geçirmek istiyor. Kriterlerine uygun gelin adayı, birkaç gün içinde gelirse razı bile olmuyor ilişkiye, biraz daha kalmak, tadını çıkarmak istiyor.

Bir genç, annesi ya da babasıyla hatta onların isteğiyle izdivaça katılıyor. İster inanın ister inanmayın, bunda sunucuya duydukları sevgi bile etkili. Aday oldukları kişide, aile beklentilerine bağlı olarak neleri değiştirebileceklerini öğrenmeye çalışıyorlar. Dışarıda geçirdikleri vakitte genelde krizler yaşanıyor ve stüdyoda birkaç defa küsüp barışıyorlar.

Doğrusu gençlere önerim, tv programlarında evlenmeleri yönünde değil. Bu son çareleri değil çünkü. Bu istek, çok sağlıklı da değil. Anlıyorum onları, gençliklerini, güzelliklerini sergileme isteklerini. Seçilmek değil seçmek istemelerini, seçilmenin onları nasıl yücelttiğini, hepsini anlıyorum. Ama bir eksik var hayatın bu kısmında; pek çok kimse dar vakitlerde göründüğü gibi değil. Tanıyamadıkları insanlarla vitrin evlilikleri yapıyorlar. Bir an için ünlü olup sonra daha büyük bir hızla unutuluyorlar. Değer mi bilmem, zira herkesin kendi aklı var.
Neticede evlenen yok mu? O da var. Mutlu olan, çoluk çocuğa karışan, büyük ailelerde kalabalıklaşan yok mu, var. O da oluversin hayatta, iyi ki var.
Kimi kaderle açıklıyor yaşadığını, kimi verilmiş sadakayla, kimi şansla, kimi talihsizlikle. Kimi de Esra Erol'la, Seda Sayan'la. Bense toplumla açıklıyorum yaşananları. Bu ülkede hiçbir şey gökten düşmüyor. Yaşanan ne varsa biz olgunlaştırıyoruz toplumca bağrımızda.

Yadırgamıyorum kimseyi, yargılamıyorum. Dinliyorum, anlamaya çalışıyorum. Kişisel ve toplumsal nedenlerini. Ama yine de hep 'yine de' diyorum ki; kızlar ve oğlanlar el ele gezebilse sokaklarda, ayıp olmasa sevgililik, yanılmak, yoldan dönmek, sarılmak ve sevmek 'lazım' sayılsa. Kriterlerimize gelince, KPSS'nin maddi versiyonu gibi olanlar hani, makul mantıktan makul kalbe geçebilse. Ne diyelim, hadi inşallah!

Hep diyorum, yargılamak, yadırgamak kolay, işin özü anlamak.
Gerçek ve zamana yayılan aşklar dilerim.


Sibel BAYINDIR

Bugün 23 Nisan. Neşe dolsun diye insan, çocuklar gülsün önce. Çocuklar ağız dolusu gülsün!

Dünya savaşlarla çalkalanıyor, sıcak ve soğuk. Bombalar altında gözü yaşlı ve daha çok şaşkın çocuk fotoğraflarına fazla aşinayız artık. Duruyor göğsümüzde alınamayan ekmeğin, kana kana içilemeyen suyun acısı.

Bir oyuncakçı vitrininde hayalini kurduğu çocukluğuna bakıyor küçük bir kız. Ve sonra sanki dünyanın bütün bombaları başımıza yağıyor. Utanıyoruz sahip olduğumuz o rengarenk imkanlardan.

Çocuklarımın gözündeki ışıltıyı bölebilsem diyorum bazen. Her çocuğun gözünde biraz olsun sevinç görebilsem. Milyonlarca kardeşi olan bir çocuğun kimsesizliğini yok edebilsem... Kursaklarında takılı kalan hevesi çekip çıkarabilsem diyorum, nefeslerini mutlulukla açabilsem. Bakınca kanatlarını görebildiğim melekleri bağrıma sokabilsem... Korumak için insan denen şeytanın şerrinden...  Olmuyor işte bazen...

Bugün 23 Nisan! Benim Mavi Gözlü Dev Adamım, benim dayısının tarlasında kavga kovalayan sarı saçlı Çocuk Mustafa'm, hediyene minnettarım. Aynı düşü kuruyorum seninle, çocuklarımız için, dünyanın tüm çiçekleri için... Dilerim gerçek olsun! Dilerim dünya daima çocuk gülüşleriyle sarsılsın...

Çocuklarım, yarın kokan gözlerinizden öperim. Bayramınız kutlu olsun!

Ben ‘şarkılara takan doktor’, bugün yine birkaç nameyi doladım dilime. Kayahan’ın ‘vurdukça inleten nadir bulunan kadife’ sesinden dinlemeye doyamadığım bu şarkı, bana yüzyıl insanının, kendini boşaltmak ve hafiflemek için bir uçurum kıyısına koşup anıra anıra söyleyeceği bir cümle gibi geliyor en çok. ‘Asırlardır yalnızım, pişmanım alın yazım’ Vücudundaki tatsız ve hadsiz misafirle mücadele eden sevgili Kayahan’a da acil şifalar, saygılar, sevgiler ve şarkıları için sonsuz teşekkürler yollamak istiyorum bu vesileyle. Asırlardır yalnızsanız ve dahası pişmansınız, pardon ama neden hala yalnızsınız? Bu doymazlık, bu aymazlık neden? Hem de memnun değilken.

Sık sorulan ve pek çok sorudan daha anlamlı bulduğum bir soru var : bunca insan yalnızken neden bunca insan yalnız? Herkes şikayetçi yalnızlıktan, yalnız gezmekten, yemekten, içmekten, film izlemekten, mücadele etmekten, ağlamaktan, gülmekten. Bu yazıyı yalnız okuyanlar, siz de bir köşede sessizce ağlayın. Sonra toparlanın size birlikte bakalım.

Herkes sessizlikten kırılıyor ama bir dokunsan bin ah düşüyor senin kulakların payına. Soru havada, yanıtı uzak. Kaybedenler Kulübü’nde sorulan soruya ağır ve ağdalı bir yanıt beklerken, ne zaman sonra İsmail YK’nın şarkısı yetişiyor imdada; beni beğeneni ben beğenmem. Tabi bu sözün daha uzunu ve anlamca zengini de vardır ama şu satırlarda İsmail YK’yı anımsamak bile yalnızları gülümsetir diye düşündüm. Teselliniz uzaydan gelmişçesine uzak insanlığa ama içinizdeki uzaylı kadar yakın size aslında. Yalnızlıktan sıyrılmayı amaç edinmezseniz ilk fırsatta, size Ragga Oktay’dan anlayamayacağınız çözümler sunacağım. En olmadı ‘hayatı tespih yapar sallarsınız’. Ama şimdilik bir doz İsmail YK.

Düşün yani; ne kadar yalnız ne kadar çaresiz ve ne kadar temsili güçsen, seni İsmail YK temsil etmiş! Hala mı memnunsun yalnızlığından, hala mı entelektüel bir nişan gibi taşıyacaksın onu göğsünde! Hala mı tek kişilik masalarda yudumlanacak o içki! Hala mı yatağın bir o tarafını, bir bu tarafını ısıtarak edeceksin sabahı! Yok gülüm, yok cancağızım, bu iş zor Yonca!

İnsanlar 78709574865848430’e ayrılırlar. Ama yalnızlar o kadar karmaşık değildirler. En alengirli haliyle bakalım hadi, hepi topu 5’e ayrılırlar:

1) Bir hobi olarak yalnız kalanlar

2) Yalnız olmaktan ölesiye korktukları için yalnız kalanlar

3) Yalnızlığı meslek edinenler

4) Yalnız olmamak için kılını kıpırdatmayanlar

5) Yalnız kalmaya mahkum olanlar

Size 5 yalnız türünü de can sıkmayacak biçimde anlatacağım ama bu yazının konusunun neden yalnızlar olduğunu henüz anlatmadım. Çünkü hem Kayahan haklı, hem de İsmail YK. Çünkü hem yalnızlar mutsuz, hem mutsuzlar yalnız. Çünkü bir şey yapmayanlar çok şikayetçi, her şeyden şikayetçi olanlar çok yalnız.

1) Bir hobi olarak yalnız kalanlar

Yalnız olmayı hayatının neredeyse bütün bölümlerine biraz serpiştiren; arada yalnız kalmaktan, kimseye hesap vermemekten, kimseyle ilgilenmemekten zevk alan ve bununla dinlenen konforlu yalnızlar. Bunlar kendini seven ve özleyen yalnızlardır. Hangi türleri tehlikelidir derseniz; kendini narsistçe sevenler, ilerleyen dönemlerde sevgili ya da dost olarak referans bulmakta güçlük çekerler. Yalnızlıktan bunaldıklarında dost ya da sevgili edinmekte güçlük çekmeyenler kurs açsalar yeridir. Toplumun onlar gibilere ihtiyacı var.

2) Yalnız olmaktan ölesiye korktuğu için yalnız kalanlar

Ne de olsa ayrılacağız deyip çift olmayanlara bayılırım. Öyle bayılırım ki anne terliği atasım gelir! Ne de olsa öleceğiz deyip yaşamayalım, ne de olsa uyuyacağız deyip uyanmayalım, ne de olsa mutsuz olacağız deyip mutlu olmayalım öyle mi? Ahh ne dahiyane! Ha bir de buna ek olarak sürekli bir sevgilisi olsun diye debelenenler, bir miktar itici görünürler. Bir miktar dediysem sizi kırmak istemediğimden.

3) Yalnızlığı meslek edinenler

Yalnızlığı meslek edinenler, başka seçimlerinin kaçınılmaz sonucu olarak yalnız kalanlarla yalnızlıkta adeta ustalaşanların tatlı bir birleşimidir. Seçtiği meslekten, takındığı tavırdan, eğrisinden doğrusundan dolayı maalesef iflah olmaz biçimde yalnız kalanlar, tez zamanda çözüm arasınlar. Çünkü bugünün yarını var; eğlenceli gelen tek tabancalık yarın olur, ihtihara dönüşür. Kendi kendini yalnızlıkla vuranlar, ölmezler, o tür bir intihar değil konumuz, yaşasa da yaşamaz olmak bilin ki daha ağır.

4) Yalnız olmamak için kılını kıpırdatmayanlar

Vardır böyle dırdırcılar. Kahvaltı niyetine şikayet edip gece kahvesi niyetine yine şikayetle yatağa gidenler. Hiçbir şey yapmama konusunda ustalaşanlar, dünyayı kalkındıracak olsalardı, dünya onların omuzlarında yükselirdi vesselam. Sorasım gelir o zaman; be güzel kardeşim madem şikayetçisin madem bunaldın yalnızlıktan, nedir bu tatildeymiş gibi ayakları uzatman. Kalk bir silkelen, hedefe doğru bir ayaklan!

5)Yalnız kalmaya mahkum olanlar

Bencil, egoist, düşüncesiz, tekelci, duygusuz, mantıksız aşağılık insanlar! Şaka bir yana yalnız kalmaya mahkum olanlar ya aşırı inceliklik olduklarından darbe alacak ya da kabalıktan yalnızlığa terk edilenler olacaktır. İki kişilik dünyaya yatkın olmayan kafalar gider, bedenler sürünür. Yalnızlar hapishanesinde heveslendiren görüş günlerine razı gelir ama iyi halden dışarı çıkmaya da hiç çabalamazlar. Parmağımı sallayarak kızıyorum onlara.

Bunca insan yalnızken neden bunca insan yalnız? Bana bir anlatsanız… Asırlardır yalnız olmaktan pişman olanlar, yalnız olmayanlara düşman olanlar, eleştiriyi hayata katık sayanlar, mutluluğa zamanla düşman olanlar, henüz çok geç değil. Sınıflandırmayı yaptım, sınıfınızı seçin, sonra da kafaya koyun, bir üst sınıfa takdirle geçin.

“Öper beni annem yanaklarımdan, güzel bir rüyada sanki sevdiklerim hayattalarken hala…”

Çok yol katettim. Başta ufak ufak ama.  Zaman hiç geçmiyor sanıyordum, oysa o akıyormuş üstümden… Büyüdüm önce, o zaman pek meraklısıydım herkes gibi ama sonra biraz biraz tatsız geldi. Bütün ikilemeleri tek başına bırakan bir yalnızlık hissi, büyümek. Vücudum şekillenip ruhum şekilden şekile girince anladım. İçinde bulunduğum kaba sığmaya çalışırken, bir yandan da doldurmaya çalıştım içimdeki o uçsuz bucaksız boşluğu. Ben doldurdukça büyüdü, metropoller gibi. Ben en çok kendimi aştım.

Babam öğretmendi. İlkten de ilk öğretmenimdi. Bana hayatı öğretti. Bana düşünmeyi, hissetmeyi, anlatmayı, sorgulamayı ve dik durmayı öğretti. Biz evde iki kardeş ve onlarcamız da okulda, babamın takdir eden bir gülüşüne sığındık. Şefkatine, kararlılığına, doğruluğuna dayadık sırtımızı. Kalkan kaşı bize yanlışı işaret etti ve bir kuş özgürlüğü buldum yine o kaşında. Eğilmeyen bükülmeyen eksilmeyen bir insan özgürlüğü…

Annemin sesi sabahlarıma güneşten de önce doğardı sanki. Kahvaltının kokusu, çay bardaklarına değen kaşıkların o unutulmaz sesi. Şöyle bir bakan gözleri annemin ve her gün yeniden beğenen beni. Her gün yeniden güzel ve akıllı hissettiren bakışları ve saçlarımda yüzümde gezinen pamuk gibi elleri.  Derleyen annem, toplayan, başlatan, bitiren ve hakkını veren annem. Karşılayan, uğurlayan, gülüşünde bahçeler saklı annem. Çok anneydi.

Kardeşimle çekiştim, kardeşimle bölüştüm, kardeşimle didiştim ama yine en çok O’nu sevdim. Benden sonra gelen ve farkında olmasa da bana güvenerek büyüyen kardeşim. Arsızlıklarımın dozunu azaltan, kıskançlıklarımı göğsünde yumuşatan ve her ne yapıyorsa bunu çocukluğa katıştıran kardeşim… Ben büyürken çocuk olan ama ben büyüyünce gözüme benden büyük gelen kardeşim, beni ansızın kardeş kılan kardeşim…

Ben çok yol kat ettim. Büyüdüm önce. Doktor olayım dedim, bana yakışır, insanlara yanaşır. Unutulmaz kılar amaçlarımı, peşi bırakılmaz kılar.
Sevgili oldum sonra. Ruhuna mucizeleri sığdıran ve sakinliğinde masallar dinleten bir adama. Sevdim ki ne sevdim! Eş oldum ona. Sonra anne oldum ki doktorluğumun mucizesini ilk defa o an anladım. Rahmimdeki, dünyama düşüverince. Yaptığım işin kutsallığını tam iki kere en derinden hatırladım. Evet ben iki kere anneyim, iki kere mucize.

Çok şey oldu. Büyüdüm, geliştim, inandım, buldum, sarıldım, istedim ve yaptım. Çok şey oldu benden. Yazar bile oldu hatta. Kısa bir süre sonra, ikinci defa. İnsanları anlayan yanımı, insanlara anlatmanın yolu bildim ben onu. Yazmayı büyümenin bir parçası saydım. Büyümek bitmeyen macera.

Sonra şükürle uyandım bu sabah yeniden. Dudaklarımda bir şarkı “Öper beni annem yanaklarımdan, güzel bir rüyada sanki sevdiklerim hayattalarken hala…” 

Hayattalarken hep söylemek isterim; beni büyüttüler, ben yaptılar… Teşekkür ederim.

Son 3 gün...

Ülkemizin önemli sorunlarından biri, özellikle de kadınların gözünden baktığımızda çok eşlilik. Hayatındaki erkeği başka bir kadınla paylaşan kadınlar, ciddi psikolojik sorunlar yaşıyor ve çoğu zaman bunu gizlemeye çalışırken daha da travmatik bir ağırlık altına girerek sürdürüyorlar yaşamlarını.

Medeni hukukumuz elbette birden fazla eşe olanak vermiyor ve şükürler olsun ki vermiyor. Buna rağmen birden fazla partneri olan bireylerin çok eşlilik yani poligami kapsamına girenlerine değinmekte fayda var. Çünkü hiç de az değiller.

Sosyolojik olarak çok eşlilik Poligami başlığı altında incelenir.
Poligami iki biçimdedir: erkeğin birden fazla kadınla evlenmesi
Polijini(çok karılılık), bir kadının birden fazla erkekler evlenmesi
Poliandri(çok kocalılık).
Günümüzde çok kocalılık elbette çok nadir görülen bir durumdur ve modern toplumlarda farklı yansımaları vardır.

Fakat çok karılılık çok eskiden beri süregelen, dini temellere dayandırılan ya da eski uygarlıklardan geçerek güne ulaşan bir yaşam biçimidir. Osmanlı, Hint, Asur, Mısır gibi medeniyetlerde de örnekleri ve bugüne sürümleri bilinir.


Cinsel terapist olarak gördüğümüz vakalarda kadınların önemli bir kısmı çok eşli bir kocaları olduğunu fark etmiyorlar bile. Hayır diğer kadından haberdarlar fakat bunun sosyolojik bir tanıma sahip önemli bir vaka olduğunu bilmiyorlar ve diğer kadınla savaşarak onun gitmesini bekliyor ya da küçük düşmemek için onu görmezden geliyorlar. Peki çok eşlilik nedir? Tek gecelik ilişki, ihanet gibi arada sorumluluk bağı barındırmayan ilişkiler çok eşlilik kavramı içine girmez. Kişinin çok eşli sayılabilmesi için birden fazla olan eşlerine karşı maddi ve manevi sorumluluk duygusuyla kendi içinde düzenli bir yaşam sunması ve kendisinin de bu yaşama dahil olması gerekir. Yani kumalık ve metreslik dediğimiz kavramlar tam anlamıyla çok eşlilik alanındadırlar.


Başka başka isimler verdiğimiz statüler aslında çok eşliliğin sonuçları ve hatta ta kendisi. Genelleme yapmak gerekirse kırsalda kumalık, şehir yaşantısında metreslik olarak karşımıza çıkan kavramlar arasındaki farklar yok denecek kadar azdır. Kumalıkta iki kadın da birbirinden haberdardır, metreslikte ise ayan beyan bilinen bir ilişki söz konusu olmayabilir. Erkek her iki kadına da olanaklar sağlıyor, ikisiyle de cinsel yaşantısını sürdürüyorsa ve ikisini de toplumda rahat anlaşılacak biçimiyle söyleyelim ‘karısı’ sayıyorsa ortada kesinlikle poligamik bir yaşantı vardır. Çok eşliliğin tercih edilmesinde dini nedenler, felsefik inançlar, nüfus artırma isteği, kısırlık-çocuksuzluk, iş gücü sağlama ve erki artırma amacı etkilidir. Erkek aynı zamanda sadece cinsel dürtülerini zengin tutmak ve birden çok kadınla daha fazla ve farklılıklar çerçevesinde tatmin olmak için de böyle bir seçim yapabiliyor. İşte bu biz cinsel terapistlerin üzerinde daha da yoğun biçimde durduğu bir durum. Çok eşlilik farklı kesimlerce kabul görmüş ve temellendirilmişse de ülkemiz medeni hukukunda hiçbir geçerliliği olmayan bir durumdur ve resmi olan nikah dışındaki eşin eşliği kabul edilmez. Kendi nazarlarındaki evlilik akdiyle yetinmek zorundadırlar. Ancak ortada bir çocuk varsa çocuk, haklarından yararlandırılır.
Ayrıca kırsalda kumalık kadınların kendi erkeklerine yeni ve ikinci bir eş bulmaları seviyesinde normalleşmişse bile o kadınların iç dünyalarında çok da mutlu olmaları mümkün değildir.

Kadınlık gururu dünyanın her yerinde aynı reaksiyonları yaratmakta, sadece şiddeti ve dışa vurumu değişmektedir. Hele bir de ortada aşk varsa kadını bekleyen kesinkes mutsuzluktur. Fakat yaşama biçimi nedeniyle bunu normalize etmeyi öğrenmiş, bu öğretiyle büyüdüğü için bu çok eşli yaşama uyum sağlarken tabiri caizse kendini aşmıştır.

Gelelim kırsaldaki kumalık durumu dışında kadının çok eşli erkeğe neden tepki vermediğine. Maalesef bazı kadınlar maddi güçleri ve sosyal güvenceleri bulunmadığından memnun olmasalar da buna göz yumarlar. Bilip göz yumanlar, bilmiyormuş gibi yapanlar ya da ‘beni ihmal etme de ne yaparsan yap’çı kadınlar işte bu devrede örnek oluşturur. Bilmiyormuş gibi yapmalarının nedenlerinden en önemlisi öğrenmiş ve buna rağmen kabullenip gitmemiş kalmış olmak kendilerini en basit tabiriyle kötü hissettirir, gururlarını incitir. Bu nedenle bilmiyor gibi yaparak yüz göz olmaz ve  kendi egolarını güvence altına almış olurlar. Diğer bir neden de çocuklardır. Çocuk sahibi kadınlar eşleriyle aralarındaki aşk bittiyse çocuklarının ihmal edilmemesi koşuluyla adamın başka bir aşka ve cinsel yaşama daha gereksinim duymasını anlayışla karşılamaya gayret ederler. Bir de ikinci eşi kabul ederek kendisini aptal yerine koyulmamış, her şeyin bilincinde ve de kabul edebilecek olgunlukta olduğuyla, bu ağır düşünceyle imtihan eden kadınlar vardır. Bükemedikleri bileği öperek isteyerek berabere kalmış olduklarına inanmayı seçerler. Maalesef tüm bu seçimlerin nihai olumlu sonuçları erkekler üzerine...

Ceren ile (klinigimizin psikologudur) birlikte gördüğümüz terapi vakalarında iki eşi yani daha doğru tabiriyle iki partneriyle birlikte gelen erkekler, ayrılmak istemediği için kocasına mutsuzluğunu asla belli etmeyen fakat intiharın eşiğine gelmiş kadınlar, annesine kuma getirildiği için evlenmekten korkan genç kızlar ve birden çok kadına sahip olabileceğine inandırılarak büyütülmüş, bu nedenle tek eşli kalmakta güçlük çeken fakat ilişkisinin ya da evliliğinin sürmesi için bunu yapabilmeyi isteyen erkeklerle karşılaşıyoruz. Ve tabi çok eşli kadınlarla da!

Dilerim herkes doğru ilişkinin temelleri konusunda bilinçlenir ve başka bir arayışa girerek birden fazla kişinin hayatını mahvetme eğiliminden uzaklaşır.